سن مناسب برای شروع مهدکودک

چگونه بفهمیم که فرزندمان آماده‌ی رفتن به مهدکودک است؟

مهدکودک در واقع کلاس اول جدید است. مهدکودک لغتی است که از هر مادری که کودکی در این سن دارد، می‌شنوید. درحالی که ممکن است فرزند شما از نظر سنی واقعاً در سن شروع مهد باشد، اما شرایط روز افزون آموزشی و فشار آزمون‌ها سبب می‌شود که خیلی از والدین در این‌که آیا واقعاً فرزندشان آماده‌ی رفتن به مهدکودک است، دچار سردرگمی‌ می شوند. مهدکودک‌های امروزی خیلی با مهدهایی که ما دیده‌ایم متفاوت‌اند. والدین چگونه می‌توانند بفهمند که کودکشان واقعاً برای رفتن به مهد آماده است؟ در اینجا روش‌هایی را ارائه می‌دهیم که می‌توانید با آن‌ها آمادگی کودک خود را بررسی کنید و به شما کمک می‌کند تا به این سؤال جواب دهید.

نویسنده: Kate Ward

مترجم: رؤیا کریمی جنابی

با پزشک یا معلم پیش از مهدکودک فرزندتان مشورت کنید.

به نظر کایلی اسنو، کارشناس تحصیلات ابتدایی کودکان در انجمن تحصیلات ابتدایی کودکان و تحقیقات ارشد در موسسه‌ی تحقیقاتی آر. ام. سی، یکی از بهترین راه‌های تصمیم‌گیری، مشورت با معلم پیش از کودکستان فرزندتان یا یک پزشک متخصص کودکان است. معلم فرزند شما بهترین نظر را می‌تواند در این مورد بدهد که فرزند شما می‌تواند انتظارات اجتماعی و تحصیلی را برآورده سازد؟

 والدین معمولاً نمی‌توانند بهترین قضاوت را درباره‌ی آمادگی فرزند خود داشته باشند، چرا که آن‌ها دچار استرس و نگرانی هستند. بعضی از والدین نگران این هستند که فرزندش در یک کلاس بزرگ خودش را گم کند یا او را کوچک بشمارند و برای تیم‌های ورزشی انتخاب نشود. برخی دیگر فقط می‌خواهند فرزندانشان بهترین شروع ممکن را برای مدرسه داشته باشند با یادگیری و رشد بیشتر در خانه یا در محیط کوچک مهدکودک. معلم مهدکودک شما یا پزشک متخصص کودک می‌تواند کاری کند که شما بدون تعصب به موضوع فکر کنید.

رشد و سن کودک خود را در نظر بگیرید.

سنی که در آن کودکان باید به کودکستان بروند بر اساس موقعیت مکانی فرق می‌کند؛ اما بیشتر مدرسه‌ها می‌گویند فرزند شما باید پنج‌ساله باشد که ثبت‌نامش کنند. این روزها خیلی از والدین زمان رفتن کودکشان به کودکستان را یک سال به تعویق می‌اندازند که کمکی باشد برای مدرسه رفتن فرزندشان؛ اما آیا این بچه‌ها نسبت به بقیه امتیاز دارند؟

آقای اسنو می‌گوید: لزوماً چنین نیست. او به مطالعاتی اشاره می‌کند که نشان می‌دهد مزیت‌های دیر کودکستان بردن بچه‌ها در همان نیمه‌ی اول مدرسه‌ی ابتدایی ناپدید می‌شود. او می‌گوید وقتی این بچه‌ها به کلاس سوم می‌رسند دقیقاً مانند یک کلاس سومی رفتار می‌کنند. رابی لوودویک، متخصص و روان درمانگر والدین می‌گوید: والدین وقتی می‌خواهند در مورد با تأخیر رفتن کودکشان به کودکستان تصمیم بگیرند، باید درباره‌ی اعتماد به نفس کودکشان فکر کنند. او می‌گوید باید به این فکر کنید که چه چیزی به کودکتان حس موفقیت می‌دهد و سبب موفقیت او می‌شود.

بعضی از بچه‌ها دیر شکوفا می‌شوند و بعضی دیگر ممکن است مبتلا به اختلالات توجه باشند. اگر شما درباره‌ی زمان رفتن کودکتان به مدرسه هرگونه تردیدی داشته باشید، لوودویک مشورت با یک کارشناس را توصیه می‌کند. دکتر لوودویک می‌گوید: دیر به کودکستان فرستادن فقط برای بعضی بچه‌ها مناسب است. این کودکان برای این‌که یاد بگیرند چگونه اطلاعات را پردازش کنند واقعاً به یک سال زمان بیشتر نیاز دارند.

از شرایط مهدکودک‌های منطقه‌ی خود آگاه باشید.

شرایط و قوانین درباره‌ی شروع مهد در سراسر کشور متفاوت است اما اغلب مدارس محلی شرایط مهدکودک‌های خود را در وب‌سایت خود قرار می‌دهند. همچنین می‌توانید با دفتردار مدرسه تماس بگیرید و از او بخواهید برنامه‌ی آموزشی خودشان را برایتان بفرستد. چند ماه قبل از این‌که تصمیم به ثبت‌نام بگیرید، شرایط مدرسه را بررسی کنید.

به این ترتیب شما وقت دارید تا تصمیم بگیرید که فرزندتان آماده است یا نه. قوانین فوری و سختی درباره‌ی این‌که چه موقع یک کودک آماده‌ی رفتن به مهد است وجود ندارد؛ اما یک سری انتظارات رایج در مورد زمان آماده بودن کودکان برای رفتن به مهدکودک وجود دارد (در زیر می‌بینید). داشتن اطلاعات کامل در مورد مدرسه‌ی منطقه، به شما کمک می‌کند تا بتوانید تصمیم بگیرید.

مشخصه‌هایی که نشان می‌دهد کودک شما آماده‌ی رفتن به مدرسه است.

کودک شما آماده‌ی رفتن به مهدکودک است اگر:

1. از دستورات ساده تبعیت کند.

این مهم است که کودک شما بتواند به معلم گوش دهد و دستورات را اجرا کند. آگاه باشید که در این سن نباید از کودکان انتظار دنبال کردن دستورات پیچیده را داشته باشید. اسنو می‌گوید: قدم اول و شاید دوم این است که بدانیم کودک به‌طور کلی چه چیزهایی را می‌تواند مدیریت کند. منظور از دستورات ساده، موارد و مراحلی است که خیلی خاص و معین است.

2. می‌تواند ساکت بنشیند.

کودک شما باید بتواند به‌اندازه‌ی کافی در یک نقطه ساکت بنشیند و به معلم که داستان می‌گوید گوش کند و در فعالیت‌های کلاسی شرکت کند. انتظارات خود را تعدیل کنید. این لزوماً به این معنا نیست که کودک شما باید قادر باشد در مدت‌زمان مشخصی به‌طور کامل ساکت باشد. ساکت نشستن در واقع یعنی کودک شما بتواند به یک داستان گوش دهد و یا در یک فعالیت کلاسی بدون بی‌نظمی شرکت کند. اسنو می‌گوید: کودکی که وول می‌خورد اما به معلم که داستان می‌خواند، گوش می‌دهد، حتی کودکی که در کلاس می‌ایستد و راه می‌رود تا وقتی‌که بی‌نظمی ایجاد نکند، عالی است.

3. می‌داند که چه موقع باید به دست‌شوئی برود.

کودک شما باید بداند چه موقع باید به دست‌شوئی برود و باید بتواند خود را کنترل کند.

4. بعضی از حروف و اعداد را می‌شناسد.

چه به این اعتقاد داشته باشید و چه نداشته باشید، این‌که کودک شما موقع رفتن به مدرسه قادر به خواندن نباشد، اشکالی ندارد؛ اما آن‌ها باید بتوانند برخی از حروف الفبا را همراه با برخی از اعداد بشناسند. اسنو می‌گوید قانون سریع و سختی در این باره وجود ندارد که کودک باید چه تعداد عدد یا حرف را بلد باشد. پس در اینجا روی یک هدف مشخص تمرکز نکنید. اسنو می‌گوید: کودکان زمانی که شروع به یادگیری چند حرف می‌کنند بقیه را هم به خوبی یاد می‌گیرند.

5. مهارت‌های حرکتی او خوب است.

کودک شما باید روی پریدن، دویدن، پرتاب توپ و نحوه‌ی گرفتن مداد و قیچی تمرین داشته باشد. بسیاری از بچه‌ها این فرصت را داشته‌اند که این مهارت‌ها را در مهدکودک یا در برنامه‌ی آموزشی دیگری تمرین کرده باشند؛ اما اسنو می‌گوید این مطلب بیشتر به آناتومی و رشد جسمانی ارتباط دارد تا به تمرین. شکل دست و اندازه‌ی دست بعضی بچه‌ها برای استفاده از بعضی ابزار نسبت به بچه‌های دیگر بهتر است. پس نوشتن با مدادهای با قطر بیشتر می‌تواند مقدمه‌ای برای استفاده از یک مداد با اندازه‌ی معمولی باشد. هیچ معلم مهدکودکی انتظار ندارد که مهارت‌های کودک شما در این مرحله، ظریف و پیشرفته باشد.

6. می‌تواند با بچه‌های دیگر همکاری کند.

در وضعیت ایده آل، کودک شما باید بداند که با بچه‌های دیگر مشارکت داشته باشد و نوبت را رعایت کند، اما این‌ها مهارت‌هایی هستند که تمام عمر طول می‌کشد تا کودک به آن‌ها تسلط پیدا کند.

7. احساسات خود را کنترل می‌کند.

طبیعی است که یک کودک پنج‌ساله به هنگام ناراحتی زیر گریه بزند؛ اما این مهم است که احساسات خود را بشناسد و بتواند روی آن‌ها کنترل داشته باشد. اسنو تأکید می‌کند در این موقعیت از یک کودک کم سن و سال انتظار زیادی نداشته باشید. او می‌گوید: کودکان کم سن و سال نمی‌توانند با اعتماد از احساسات خود صحبت کنند. این می‌تواند ارزیابی بهتری باشد اگر حالات احساسی کودک، خصوصاً آن‌ها که نشان‌دهنده‌ی غم، ترس یا عصبانیت هستند، مناسب با شرایطی باشد که کودک در آن قرار دارد و با مداخله تغییر کند.

8. به یادگیری علاقه نشان می‌دهد.

کودک شما نباید یک انیشتین کوچک باشد اما باید بتواند از شنیدن داستان، موسیقی و کتاب لذت ببرد و برای دریافت اطلاعات انگیزه داشته باشد. اسنو تکرار می‌کند که حرف زدن با کسانی (معلم‌های فعلی او، مراقبان کودک، پزشک متخصص کودک) که خیلی خوب کودک شما را می‌شناسند، به شما کمک می‌کند تا بهترین تصمیم را بگیرید. اسنو می‌گوید: به‌عنوان والدین، ما می‌توانیم خیلی سریع دیدگاه خود را تغییر دهیم و با افراد دیگری ارتباط برقرار کنیم و صحبت کنیم که کمک می‌کنند به ایجاد گروه حمایت کننده‌ی یادگیری برای خانواده‌ها و کودکان که آن‌ها را قبل و در طول مدرسه پرورش می‌دهد.

اگر کودک شما برای مهدکودک آماده نبود، انتخاب‌های دیگر را در نظر بگیرید.

اگر تصمیم گرفتید که کودک شما آماده‌ی رفتن به مهدکودک نیست، این مهم است که یک برنامه‌ی بازی را برای این سال مطرح کنید. کودکانی که از نظر تحصیلی و اجتماعی عقب هستند باید خیلی زیاد در محیط کلاسی یک مهدکودک یا یک برنامه‌ی پیش از کودکستان شرکت کنند. نگاه‌داشتن آن‌ها در خانه، دور از فرصت یادگیری و سایر بچه‌ها، به آن‌ها کمک زیادی نخواهد کرد. اسنو می‌گوید: گذراندن حداقل یک سال در مهدکودک، می‌تواند مزیت‌های بی‌شماری داشته باشد. والدین علاقه‌مند، باید بتوانند فرق بین برآورده شدن انتظارات و بیش از انتظار بودن را متوجه شوند.

نیازی نیست کودک شما پیش از شروع مدرسه به خواندن، نوشتن و ریاضیات تسلط پیدا کند اما باید نشان دهد که برای یادگیری انگیزه و روی آن تمرکز دارد. اسنو می‌گوید: بین کودکی که آماده‌ی رفتن به کودکستان است و کودکی که زیادی آماده‌ی رفتن به کودکستان است تفاوت وجود دارد. اگر کودک شما آماده‌ی رفتن به مهدکودک باشد و صبر کنید تا بزرگ‌تر شود و مدرسه را شروع کند ممکن است سبب شود که یک کودک باهوش به‌جای آن‌که از همه پیشی بگیرد، آن‌قدر خسته شود که با تنبلی در کلاس حاضر شود.

توجه به این هشت نشانه‌ی آمادگی کودکان و مشورت با بقیه‌ی کسانی که در دایره‌ی حمایتی کودک شما قرار دارند می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین تصمیم را بگیرید که آیا فرزندتان آماده‌ی رفتن به کودکستان هست یا هنوز آماده نیست.