der Dativ

در این مقاله آموزش حالت مفعول غیر‌مستقیم را طبق جدیدترین متد‌های آموزش زبان انگلیسی گرد‌آوردیم.

مخاطبین گرامی چنانچه به دلیل طولانی بودن کلمات آلمانی با خوانش جدولها در گوشی مشکل داشتید لطفا از تبلت یا دسکتاپ استفاده کنید.

حالت‌های مختلف دستوری اسم در زبان آلمانی

◀️ اسم در زبان آلمانی از لحاظ دستوری در چهار حالت قابل مشاهده است:

خلاصه:

-     Dativ اسمی است که در جمله نقش مفعول غیر مستقیم را دارد و فعل جمله به طور مستقیم روی آن تأثیر نمی گذارد.
-     در جمله‌هایی که افعال Dativ ساز دارند و بعد از برخی حروف اضافه داتیو ساز از مفعول غیرمستقیم استفاده می‌کنیم.
-    کلمات پرسشی مربوط به این جملات Wem و Was هستند.

اسم در حالت Dativ در زبان آلمانی

Dativ مفعول با ‌واسطه یا مفعول غیر مستقیم است. ابتدا به تعریف مفعول می‌پردازیم. در مبحث Nominativ آموختیم که فاعل در جمله کننده کار است و فعل بر آن واقع شده است.  در دستور زبان نیز، مفعول اسم یا یک گروه اسمی است که کاری روی آن انجام می‌شود و معنی جمله را کامل می‌کند. برای مشاهده مثال مفعول مستقیم کلیک کنید.

مفعول غیر مستقیم Dativ  

پدربزرگ قاب عکس را به دیوار آویخت.

در جمله بالا پدربزرگ فاعل و کننده کار است. قاب عکس مفعول مستقیم که عمل فعل (آویختن) روی آن انجام شده است. اما در جمله اسم دیگری نیز وجود دارد. دیوار، نقش دیوار در جمله چیست؟ دیوار نیز یک مفعول است اما عمل آویختن روی دیوار صورت نگرفته است.  بنابراین دیوار مفعول غیر مستقیم یا مفعول با واسطه است.

مثال:

معلم کتاب را به دانش آموزان داد. 
معلم : فاعل
کتاب: مفعول مستقیم
دانش آموزان : مفعول غیر مستقیم
داد: فعل

اسم در زبان فارسی به عنوان زبان مادری و زبان انگلیسی به عنوان اولین زبان خارجی، در حالت‌های مختلف دستوری تغییری نمی‌کند. اکثر اسامی آلمانی نیز به هنگام تغییر نقش دستوری‌شان در جمله تغییر نمی‌کنند بلکه برای نشان دادن تغییر نقش دستوری اسم، حرف تعریف و یا صفت همراه با آن اسم تغییر می‌کند.

مثال های بالا برای درک بهتر مفهوم مفعول مستقیم است؛ اما هرگز سعی نکنید ساختارهای مفعول فارسی را در آلمانی معادل‌سازی کنید.

موارد کاربرد Dativ

1-    افعال Dativ

در زبان آلمانی اکثر افعال، افعال آکوزاتیو هستند و در جمله به غیر از فاعل به یک مفعول نیز نیاز داریم. می‌توان گفت 80 درصد افعال، افعال آکوزاتیو هستند و حدود 20 درصد افعال داتیو ساز. در اینجا تعدادی از پرکاربردترین افعال داتیو را آورده‌ایم.
 

◀️ برای سؤالی کردن مفعول غیر مستقیم از Wem برای اشخاص و Was برای اشیا استفاده می‌کنیم.
یادآوری: برای سؤالی کردن مفعول مستقیم از Wen برای اشخاص و Was برای اشیا استفاده می‌کنیم.

مثال:

Ich antworte dir später.
Wem antwortest du?

◀️ پیش‌تر گفتیم که برای نشان دادن تغییر نقش دستوری اسم، حرف تعریف و یا صفت همراه با آن اسم تغییر می‌کند:

آرتیکل ها در حالت فاعلی

بسته به این که اسم در چه حالت دستوری به کار می‌رود، تغییراتی در حرف تعریف معین (Bestimmter Artikel) یا نامعین (Unbestimmter Artikel) و یا صفات به کار برده شده همراه اسم به وجود می‌آید. به تغییرات آرتیکل ها در حالت مفعولی در جدول زیر دقت کنید:

✔️ در اسم در حالت جمع داتیو دو تغییر صورت می‌گیرد. یکی تغییر آرتیکل ( Die   به Den و Keine به Keinen) و دیگری افزودن n  به انتهای اسم. به جز واردی مانند Eltern که در انتها خودش به n ختم می‌شود و اسامی که به S ختم می شوند.

•    die Fahrräder – den Fahrrädern
•    die Bilder – den Bildern
•    die Tische – den Tischen
•    die Autos – den Autos ⇒ kein „n“
•    die Frauen – den Frauen ⇒ kein „n“

مثال:

Die Kamera gehört der Frau.
Die Kamera = Nominativ
der Frau = Dativ

Der Mann macht mit der Kamera ein Foto von der Frau.
Der Mann = Nominativ
der Kamera = Dativ
der Frau = Dativ

Die Frau hat dem Mann die Kamera gegeben.
Die Frau = Nominativ
dem Mann = Dativ      
die Kamera = Akkusativ

Ich spiele mit den Kindern.
den Kindern = Dativ (pl + n)

ضمایر شخصی در حالت مفعول غیر مستقیم

Personalpronomen im Dativ

در جملات برای تکرار نشدن اسم از ضمایر شخصی استفاده می‌کنیم. ضمایر شخصی در حالت داتیو که جای مفعول می‌نشینند به صورت زیر هستند:
 

مثال:

Der Schüler gibt dem Lehrer das Heft. .دانش آموز کتاب تمرین را به معلم می‌دهد
Der Schüler gibt ihm das Heft. .دانش آموز کتاب تمرین را به او می‌دهد

Der Polizist zeigt der Frau den Weg. .پلیس راه را به زن نشان می‌دهد 
Der Polizist zeigt ihr den Weg. .پلیس راه را به او نشان می‌دهد 

Wir bringen den Freunden ein Geschenk. .برای دوستان هدیه می‌آوریم
Wir bringen ihnen ein Geschenk. .برای آن‌ها هدیه می‌آوریم

ضمایر ملکی در حالت مفعول غیر مستقیم

ضمایر ملکی وابسته در واقع ساختاری مشابه صفات دارند. آن‌ها در کنار یک اسم قرار می‌گیرند و مالکیت آن اسم را نشان می‌دهند.  در جدول زیر ضمایر ملکی در حالت فاعلی آورده شده است.
 

✔️ اگر بعد از ضمیر ملکی در حالت داتیو اسم مؤنث بیاید به انتهای آن er اضافه می‌شود.
اگر اسم جمع بیاید به انتهای آن en اضافه می‌شود.
✔️ در حالت مفعولی اگر اسم مفعول مذکر بود به انتهای ضمیر ملکی em افزوده می‌شود.

مثال:

Manchmal gehen wir zu seinen Großeltern und manchmal zu meinen.

In deinem Kleiderschrank ist viel mehr Platz als in unserem.

Wir haben bei unserer Mutti gepetzt, weil ihr bei eurer gepetzt habt.

Von seinem Zuhause bis zu ihrem sind es vierzig Minuten zu Fuß.

Mit meiner Brille sehe ich besser als mit deiner.

نکته:   euer + er = eurer

2- بعد از Präpositionen های داتیو ساز

بعد از برخی حروف اضافه مانند   aus, aus … heraus, außer, bei, dank, gegenüber, mit, nach, seit, von, von … aus, zu, bis zu, … zufolge   اسم به صورت مفعول غیر مستقیم (Dativ) به کار برده می‌شود.
 

لیست مهمترین حروف اضافه داتیوساز

 سایر حروف اضافه که کمتر مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:

ab / von … an

از/ از ... به

بین "ab" و "von … an" تفاوت معنایی وجود ندارد.

Beispiele:

„Ab der nächsten Kreuzung darfst du noch 30 km/h fahren.“  
auch: „Von der nächsten Kreuzung an darfst du noch 30 km/h fahren.“

 "می توانید از تقاطع بعدی 30 کیلومتر در ساعت رانندگی کنید."

   
„Ab nächster Woche werde ich jeden Tag Deutsch lernen.“ 
auch: „Von nächster Woche an werde ich jeden Tag Deutsch lernen.“

"از هفته آینده من هر روز آلمانی یاد می گیرم."

aus

از جنس / بوسیله / اهل جایی / از جایی

Beispiele:

„Ich komme aus der Schweiz.“

"من از سوئیس آمده ام."

„Holst du bitte das Auto aus der Garage?“

"لطفاً آیا ماشین را از گاراژ بیرون می آورید؟"

außer

به جز

"außer" همیشه با dative استفاده می شود. اما با افعال „setzen“ و „stellen“ به صورت  Akkusativ به کار برده می شود. اما بسیار نادر است و فقط باید از سطح C1 توجه شما را جلب کند.

Beispiele:

„Außer ihm haben den Film alle schon gesehen.“

"غیر از او ، همه قبلاً فیلم را دیده اند."

„Außer dem Supermarkt im Bahnhof haben am Sonntag alle geschlossen.“

"به جز سوپر مارکت در ایستگاه قطار ، بقیه روز یکشنبه تعطیل هستند."

aber: Er stellte außer jeden Zweifel, dass er nächstes Jahr noch hier arbeitet.“

اما: او شک نکرد که هنوز سال آینده در اینجا کار خواهد کرد. " 

jeden Zweifel  : آکوزاتیو 

✔️✔️ وقتی "außer" به یک فعل اشاره می کند، یک حرف ربط است و نه یک حرف اضافه، در این صورت هیچ تاثیری روی اسم ندارد. 

„Ich gehe gleich ins Bett, außer du möchtest noch vorbeikommen.“

"من فوراً می خوابم ، مگر اینکه بخواهی بیایی."

bei

پیش / نزد / نزدیک

Beispiele:

„Bist du gerade bei deinen Eltern?“

"آیا در حال حاضر با والدین خود هستید؟"

„Warst du schon beim Bäcker?“

"آیا قبلاً به نانوایی رفته اید؟"

entgegen

مقابل

"entgegen" می تواند قبل یا بعد از اسم بیاید. اما بعد از اسم کمتر رایج است. معمولاً "entgegen" قبل از اسم می آید.

Beispiele:

„Entgegen meiner Bitte hat mein Mann den Müll nicht rausgebracht.“
auch: „Meiner Bitte entgegen hat mein Mann den Müll nicht rausgebracht.“

"برخلاف درخواست من ، شوهرم زباله ها را بیرون نیاورد."

„Entgegen seinen Erwartungen hat er die Prüfung bestanden.“ 
auch: „Seinen Erwartungen entgegen hat er die Prüfung bestanden.

"برخلاف تصور او ، او امتحان را پاس کرد."

gegenüber

رو به رو

"gegenüber" می تواند قبل یا بعد از اسم / ضمیر بیاید. اگر از "gegenüber" با ضمیر شخصی استفاده می کنید ، همیشه بعد از ضمیر شخصی می آید.

Beispiele:

„Gegenüber seinen Kollegen ist er immer sehr höflich.“
auch: „Seinen Kollegen gegenüber ist er immer sehr höflich.“

 "او همیشه نسبت به همکارانش بسیار مودب است."

„Gegenüber fremden Menschen ist er manchmal etwas schüchtern!“
auch: „Fremden Menschen gegenüber ist er manchmal etwas schüchtern!“

 "او گاهی کمی از غریبه ها خجالت می کشد!"

„Mir gegenüber hat er seinen Fehler zugegeben.“

 "او اشتباه خود را نسبت به من پذیرفت."

mit

 با / توسط

Beispiele:

„Ich fahre mit dem Auto zur Arbeit.“

"من با ماشین به محل کار می روم."

„Er trinkt Wein nur aus Flaschen mit einem Korken.“

"او فقط از (توسط) بطری های چوب پنبه شراب می نوشد."

nach

به / بعد از / به سوی شهر یا کشور

Beispiele:

„Ich fahre mit dem Auto nach Deutschland.“

"من با ماشین به آلمان می روم."

„Er ist gleich nach dir gegangen.“

"او بلافاصله بعد از تو رفت."

✔️ اگر "nach" به معنای "مطابق" یا "مربوط" استفاده می شود ، می تواند بعد از اسم استفاده شود. (سطح B2)

Beispiel:

„Meiner Meinung nach solltest du mehr üben.“

"به نظر من ، شما باید بیشتر تمرین کنید."

seit

 از وقتی که/  از (زمان)

Beispiele:

„Seit 8 Monaten haben wir uns nicht mehr gesehen.“

"ما 8 ماه است که یکدیگر را ندیده ایم."

„Seit einem halben Jahr habe ich von Vanessa nichts mehr gehört.“

"من نیم سال است که از ونسا خبری ندارم."

von

از / از آن

حرف اضافه "von" نیز به تنهایی در بسیاری از ترکیبها استفاده می شود: در „von … an“، „von … aus“ معنی با توجه به ترکیب تغییر می کند.

Beispiele:

„Ich komme gerade vom (von + dem) Fußball nach Hause.“

"من تازه از فوتبال به خانه آمده ام."

„Von diesem Fenster aus kann ich die Nachbarn gut beobachten.“

"من می توانم از این پنجره به خوبی همسایه ها را تماشا کنم."

„Von nächster Woche an höre ich auf zu rauchen.“

 "من از هفته آینده سیگار را ترک می کنم."

zu

نزد / پیش / به / برای

Beispiele:

„Ich komme zu dir.“

"من پیش تو آمدم."

„Zu dieser Jahreszeit regnet es normalerweise nicht so viel.“

"معمولاً در این زمان از سال آنقدر باران نمی بارد."

برای مشاهده منبع اصلی کلیک کنید.

◀️ آرتیکل های شناس (Bestimmte Artikel) اغلب برای تعیین جنسیت اسم در زبان آلمانی به کار می‌روند. این حروف تعریف (der-die-das) در حالت‌های مختلف دستوری تغییر می‌کنند و توجه به این الگوهای تغییر بسیار مهم است. در اینجا به گروه دیگری از کلمات اشاره می‌کنیم که با معانی متفاوت به جای حروف تعریف استفاده می‌شوند.

Weiter Artikelwörter

◀️ به جدول زیر و تغییرات آن در حالت داتیو توجه کنید:

📖 تمرین

1- از آرتیکل ، صفات و اسامی در حالت dative استفاده کنید.

1.    Ich gebe (der brave Hund)  ........... ein Leckerli.
2.    Wir zeigen (eine ausländischen Studentin) ........... die Stadt.
3.    Bist du mit (das klapprige Fahrrad) ........... zum Einkaufen gefahren?
4.    Unsere Freunde kommen aus (ein anderer Ort) ............
5.    Ich bin heute Nacht mit (schreckliche Kopfschmerzen)  ........... aufgewacht.

2- از ضمایر در حالت داتیو استفاده کنید.

1.    - Warum weint Luise?

- Der Junge hat (sie) ........... das Spielzeug weggenommen.
- Er spielt sonst gar nicht mit (sie) ........... Spielzeug, sondern immer nur mit (er) ........... .

2.    - Gehört die Tasche (du) ...........?

- Nein, aber vielleicht gehört die Tasche (du)  ........... Tante. Sie hat vorhin nach (sie)  ........... gesucht.

3-  از ضمیر، آرتیکل ، صفات و اسامی در حالت dative استفاده کنید.

1.    Wir danken (ihr) ........... für eure Hilfe bei (die schwierige Aufgabe) ........... .
2.    Mit (du)  ...........würde ich am liebsten auf (eine einsame Insel) ........... leben.
3.    Uwe ist mit (er) ........... Auto in (ein sumpfiges Gelände) ........... steckengeblieben.
4.    Wir können leider nicht bei (meine Freunde) ...........  übernachten. Können wir zu (du)  ...........fahren?
5.    Die Kinder hüpften auf (ihre neue Couch) ........... herum.

☑️ پاسخ سوال 1:

1.    Ich gebe dem braven Hund ein Leckerli.
2.    Wir zeigen einer ausländischen Studentin die Stadt.
3.    Bist du mit dem klapprigen Fahrrad zum Einkaufen gefahren?
4.    Unsere Freunde kommen aus einem anderen Ort.
5.    Ich bin heute Nacht mit schrecklichen Kopfschmerzen aufgewacht.
 

☑️ پاسخ سوال 2:

1.    - Warum weint Luise?
- Der Junge hat ihr das Spielzeug weggenommen.
- Er spielt sonst gar nicht mit ihrem Spielzeug, sondern immer nur mit seinem.
2.    - Gehört die Tasche dir?
- Nein, aber vielleicht gehört die Tasche deiner Tante. Sie hat vorhin nach ihrer gesucht.
 

☑️ پاسخ سوال 3:

1.    Wir danken euch für eure Hilfe bei der schwierigen Aufgabe.
2.    Mit dir würde ich am liebsten auf einer einsamen Insel leben.
3.    Uwe ist mit seinem Auto in einem sumpfigen Gelände steckengeblieben.
4.    Wir können leider nicht bei meinen Freunden übernachten. Können wir zu deinen fahren?
5.    Die Kinder hüpften auf ihrer neuen Couch herum.
 

 .برای یادگیری الفبای آوانگاری در زبان انگلیسی بر روی لینک کلیک کنید