حسادت بین کودکان

حسادت بین کودکان، علل و راهکارهای برخورد با آن

در این مقاله می‌خوانید:

علت اصلی حسادت بین کودکان چیست؟
مشخصه‌های کودک حسود چیست؟
عواقبی که کودک در صورت حسادت با آن روبرو می‌شود.
چگونه با حسادت در کودکان برخورد کنیم؟

نویسنده: Mahak Arora

تاریخ نگارش: 21 آگوست 2018

مترجم: رؤیا کریمی جنابی

کودکان اغلب به‌طور واضح ابراز وجود می‌کنند. آن‌ها در نشان دادن عشق، نفرت، غم، حسادت و یا احساساتی مانند آن تردید نمی‌کنند. به محض این‌که حسادت به وجود می‌آید، ممکن است به چند صورت روی کودک شما تأثیر بگذارد. پس وقتی می‌بینید که کودک شما رفتار حسودانه ای می‌کند چه‌کاری باید انجام دهید؟ ممکن است تعجب کنید که " آیا این مسئله روی طبیعت کودک من به‌طور نامطلوبی اثر می‌گذارد؟ ". اگر چنین سؤالاتی به ذهن شما خطور کرده است، این مقاله به شما کمک می‌کند در مورد حسادت کودکان بیشتر بدانید و بیاموزید چگونه به‌ نوعی مؤثر با آن برخورد کنید.

علل حسادت در کودکان

اگر نمی‌دانید حسادت بین کودکان شما چیست موارد زیر به شما کمک خواهد کرد که آن را بهتر بفهمید:

1. لوس کردن بیش از حد

همه‌ی پدر مادرها بعضی‌اوقات دوست دارند کودک خود را لوس کنند؛ اما اگر کودک خود را بیش از حد لوس کنید ممکن است در او این احساس به وجود بیاید که او از دیگران برتر است؛ بنابراین وقتی کودکتان با کسی بهتر از خودش یا کسی که چیزی بهتر از او دارد، مواجه می‌شود ممکن است احساس حسودی و نا امنی کند.

2. مقایسه

برای پدر مادرها خیلی عادی است که کودک خود را با کودک یا کودکان دیگر مقایسه کند. به هر حال این مسئله تا زمانی که برای آن هیجان‌زده نشوید و نگذارید فرزندتان چیزی از آن بداند، اشکالی ندارد؛ اما اگر به‌طور واضح و روشن کودک خود را با خواهر یا برادر یا دوستش مقایسه کنید، نه ‌تنها احساس رقابت و کمبود اعتماد به نفس در کودکتان به وجود می‌آورد بلکه ممکن است حس حسادت هم ایجاد کند.

3. خانواده‌هایی که خیلی به کودکشان اهمیت می‌دهند و خیلی حمایت‌کننده هستند

والدین حمایت‌کننده هستند و درگیر فراهم کردن رفاه آنان هستند؛ بنابراین بعضی‌اوقات ممکن است در وظایف خود زیاده‌روی کنند و وقتی کودک را رها می‌کنند، ممکن است فرزندشان احساس کند که گم‌شده است و به کودکانی که از او اعتماد به نفس بیشتری دارند، حسادت کند.

4. رقابت ناسالم

رقابت سالم برای هر کودکی مهم است اما ایجاد رقابت در جایی که لازم نیست، ممکن است اثر مخربی روی شخصیت کودک بگذارد و سبب حسادت شود این مسئله زمانی اتفاق می‌افتد که شما فرزندتان را با دیگران مقایسه می‌کنید و از او انتظار دارید کاری را که قادر به انجامش نیست انجام دهد. مثلاً وقتی کودکی خیلی خوب می‌رقصد، از کودک خود انتظار دارید، او هم خوب برقصد؛ اما ممکن است، او رقص را دوست نداشته باشد.

5. والدینی که خیلی کنترل کننده و اقتدارگرا هستند

وقتی پدر مادری خیلی کنترل کننده و سخت‌گیر هستند و انتظار دارند کودکشان قوانین و مقررات را حتی بدون توضیح دلایل آن، رعایت کنند، ممکن است احساس حسادت و آزردگی را در کودکشان بپرورانند. کودک آن‌ها ممکن است خود را کمتر از دوستان یا همسالانش ببیند چرا که همیشه در محیطی تحت کنترل و نظارت بوده است.

6. حسادت در مهارت و تحصیل

همه‌ی کودکان مثل هم نیستند، بعضی ممکن است در ورزش بی‌نظیر باشند، بعضی ممکن است در درس سرآمد باشند. برای بچه‌ها خیلی عادی است که به کسانی که در درس خیلی خوب هستند یا در فعالیت‌های گروهی خوب هستند، حسادت کنند.

7. حسادت بین خواهر برادرها

اغلب دیده می‌شود که کودک بزرگ‌تر به خواهر یا برادر کوچک‌تر خود حسادت می‌کند. این مسئله زمانی پیش می‌آید که پدر مادرها، توجه خود را از فرزند بزرگ‌تر به کودک تازه متولدشده، معطوف می‌دارند. کنار آمدن با این موقعیت ممکن است برای کودک بزرگ‌تر، سخت باشد؛ و ممکن است به برادر یا خواهر خود حسادت کند.

مشخصه‌های کودک حسود

در بخش بالا آموختیم که چه چیزهایی سبب حسادت در کودکان می‌شود؛ اما به‌عنوان یک پدر یا مادر مهم است که نشانه‌های حسادت را به خاطر بسپارید. در اینجا به برخی از نشانه‌های حسادت در رفتار کودکان اشاره می‌کنیم:

1. کودک شما ممکن است کاملاً انحصار طلب شود

اگر کودکتان احساس حسادت کند، ممکن است کاملاً همه چیز را منحصر به خود بداند. این نگرش فقط مختص به چیزهای مادی نمی‌شود بلکه ممکن است در مورد والدین، خواهر برادرها و یا دوستان هم وجود داشته باشد. او نمی‌خواهد هیچ‌چیز را با دیگران تقسیم کند. این نوع نگرش ممکن است سبب افسردگی هم بشود.

2. کودک حسود ممکن است مقایسه کند

کودک حسود ممکن است مهارت‌ها، داشته‌ها و چیزهای دیگرش را با بچه‌های دیگر مقایسه کند. در مواقعی که چیزی را ندارد یا کم دارد، ممکن است ناراحتی خود را نشان دهد و عصبانی شود.

3. کودکتان ممکن است سبب عصبانیت شما شود

اگر کودک شما به خواهر یا برادر خود حسادت می‌کند، ممکن است تمام تلاش خود را برای جلب‌توجه شما انجام دهد. بهترین راه برای جلب‌توجه والدین، بدرفتاری است. کودک شما ممکن است تمام‌ کارهایی را که شما را عصبانی می‌کند انجام دهد؛ و تمام این تلاش‌ها برای این است که توجه شما را به سمت خود معطوف دارد.

4. کودک شما ممکن است رفتار پرخاشگرانه‌ای از خود نشان دهد

کودک حسود ممکن است رفتار پرخاشگرانه یا جنجالی از خود نشان دهد. او نه‌تنها ممکن است با خواهر برادرها یا دوستان خود بدرفتاری کند بلکه ممکن است به آن‌ها زور بگوید. در بعضی موارد، ممکن است به خواهر یا برادر یا دوستان خود آسیب برساند.

5. کودک شما ممکن است احساس نا امنی کند

کودک شما ممکن است به خاطر حسادت احساس ناامنی کند. این حالت معمولاً با ورود نوزاد یا خواهر برادر جدید به زندگی او، پیش می‌آید. کودک شما ممکن است خیلی محتاج و وابسته باشد و همیشه در جستجوی عشق و محبت شما باشد.

عواقبی که در انتظار کودک حسود است

حسادت یک احساس منفی است و به همین دلیل حسادت بین کودکان تأثیری منفی بر شخصیت کودک شما داشته باشد. در اینجا به نتایج یا عواقبی که کودک شما ممکن است با آن مواجه شود، می‌پردازیم.

• کودک شما ممکن است پرخاشگر شود.

• کودک شما ممکن است به یک آدم قلدر و زورگو تبدیل شود.

• ممکن است گوشه‌گیر شود و تنها بماند.

• ممکن است نگرشی ناامیدانه پیدا کند.

• ممکن است اعتماد به نفس پایینی پیدا کند.

چگونه با حسادت در کودکان برخورد کنیم؟

باید با حسادت در کودکان به گونه‌ی شایسته‌ای برخورد کنیم که تأثیر نامطلوبی روی آن‌ها نداشته باشد. در اینجا به برخی از راه‌هایی اشاره می‌کنیم که می‌تواند به شما کمک کند تا با مسائل مربوط به حسادت کودکان برخورد کنید:

1. به کودک خود گوش کنید

حسادت، احساسی سطحی نیست بلکه خیلی عمیق است. با کودک خود حرف بزنید و به دلایلی که ممکن است سبب چنین رفتاری در کودک شما شده باشد، گوش دهید. گوش دادن به ترس‌های او، نگرانی‌ها و دلواپسی‌هایش به او کمک می‌کند تا بر احساس حسادت خود غلبه کند.

2. احساسات منفی را به سمت احساسات مثبت، سوق دهید

جهت‌دهی مثبت به افکار منفی کودک شما، می‌تواند به او کمک کند تا با حسادت کنار بیاید. اگر خواهر یا برادر یا دوست او، در درس‌ها از او بهتر است، شما باید او را به سخت درس خواندن تشویق کنید تا خودش نمره‌های بهتری بگیرد نه آن‌که نسبت به دیگر آن‌که از او بهتر بوده‌اند، احساس بدی داشته باشد.