آموزش محتوا محور زبان (Content and Language Integrated Learning (CLIL))، اصطلاحی کلی برای توصیف آموزش موضوعات مختلف است. موضوعاتی نظیر فیزیک یا جغرافیا از طریق زبان خارجی و هم برای توصیف آموزش زبان خارجی از طریق آموزش موضوعی محتوا محوراست.
نویسنده: Steve Darn
مترجم: رؤیا کریمی جنابی
فرم‌های مختلف CLIL قبلاً به عنوان دستورات محتوا محور شناخته می‌شد. یعنی تدریس انگلیسی از طریق برنامه آموزشی و آموزش دوزبانه انجام شود.
• چرا روش CLIL دارای اهمیت است؟
• این روش چگونه عمل می‌کند؟
• مزیت‌های روش CLIL چیست؟
• آینده این روش چگونه خواهد بود؟
• این روش در کجا به کار می‌رود؟
آموزش محتوا محور زبان CLIL
با گسترش اتحادیه اروپا، تنوع زبان‌ها و نیاز به برقراری ارتباط به موضوعاتی محوری تبدیل شده‌اند.
- با افزایش ارتباط میان کشورها، نیاز به داشتن مهارت‌های ارتباطی به زبان دوم و یا سوم هم افزایش می‌یابد.
- در اروپا زبان‌ها نقشی کلیدی در برنامه آموزشی دارند. بنابراین باید به آموزش معلم‌ها و ایجاد برنامه‌ها و روش‌هایی که کیفیت آموزش زبان را بهبود می‌بخشد، توجه شود.
- حتی اگر زبان انگلیسی، زبان اصلی باشد بعید به نظر می‌رسد که زبان‌های دیگر از بین بروند. بعضی از کشورها بر‌آن هستند که در کشورشان، زبان‌های دیگر هم مورد استفاده قرار گیرد.
- کمیسیون اروپا از دهه نود تا‌کنون در حال بررسی دوزبانگی و آموزش زبان بوده است. همچنین, تصویری واضح از چندزبانگی در اروپا ارائه می‌کند که در آن مردم قادرند دو یا سه زبان را به‌کار برند.
اساس روش آموزش محتوا محور زبان این است که محتوای درسی به زبانی آموزش داده می‌شود که زبان مادری زبان‌آموزان نیست.
- خواندن مهارتی ضروری است.
- زبان در برنامه آموزشی محوریت دارد.
- دانش زبانی وسیله‌ی یادگیری محتوا می‌شود.
- اساس CLIL بر فراگیری زبان است تا آموزش اجباری.
- CLIL آموزش طولانی مدت است. با یک برنامه دوزبانه مناسب، زبان‌آموزان بعد از پنج تا هفت سال در زبان مهارت پیدا می‌کنند.
- زبان در موقعیت‌های زندگی واقعی در‌نظر گرفته می‌شود. موقعیت‌هایی که زبان‌آموزان در آن می‌توانند زبان را فراگیرند و پیشرفت طبیعی زبان است که سایر اشکال آموزش را به وجود می‌آورد.
- روان بودن مهم‌تر از درست بودن است و خطاها بخش طبیعی آموزش زبان به شمار می‌آیند. زبان‌آموزان با استفاده از زبان انگلیسی برای برقراری ارتباط با اهداف مختلف، در زبان روان می‌شوند.
- در این روش از طریق افزایش انگیزه، آموزش بهبود می‌یابد و یادگیری زبان در موقعیت طبیعی انجام می‌شود. هنگامی که زبان‌آموزان به موضوعی علاقه‌مند باشند برای برقراری ارتباط سعی می‌کنند زبان را بیاموزند.
مزیت‌های روش CLIL
مزایای آموزش محتوا محور زبان انگلیسی به شرح زیر است.
- افزایش انگیزه زبان‌آموزان
- آمادگی برای بین‌المللی شدن
- معرفی محتوای فرهنگی وسیع‌تر
- بهبود دانش زبانی کلی و مشخص
- افزایش علائق و نگرش‌های چند‌زبانه
- آمادگی برای مطالعات آینده و زندگی کاری
- تنوع روش‌ها و فرم‌های تدریس و آموزش کلاسی
- دست‌یابی به گواهینامه‌ی بین‌المللی و افزایش سابقه تحصیلی
روش CLIL در کلاس درس
در آموزش محتوا محور زبان، عقیده بر آن است که معلم‌های دروسی غیر از زبان می‌توانند فرصت‌هایی را برای آموزش زبان ایجاد کنند. بیشترین و بهترین فرصت‌ها از طریق خواندن متون به دست می‌آید. روش آموزش محتوا محور زبان سبب توجه به واژگان می‌شود و زبان‌آموزان را به توجه به خواندن زبان انگلیسی، تشویق می‌کند. در زیر پاراگرافی را از متنی در‌مورد مد آورده‌ایم:
دامن کوتاه دامنی است که لبه انتهایی آن بالای زانو (معمولاً 200-300 میلی‌متر بالای زانو) است. این‌نوع دامن, معمولاً به طراح مد ماری کوانت نسبت داده می‌شود. او این مدل دامن را از اتومبیل مینی کوپر الهام گرفته است. این دامن به آندره کورژ (Andre Courreges) هم نسبت داده می‌شود و در‌مورد این که کدام‌یک از این دو دامن کوتاه را اختراع کرده‌اند اختلاف وجود دارد.
زبانی که در چنین متنی باید به آن توجه داشت در سه مقوله قرار می‌گیرد که در جدول زیر آمده است:
| Other language |
Academic |
Subject specific |
(Above the knee (s
Credited to
Inspired by
Cited as
Disagreement as to
|
Credited
Designer
Cited
invented
|
Miniskirt
Hemline
Knee-level
Fashion designer
|
ویژگی‌های واژگان CLIL
- تمرکز روی واژگان به جای گرامر
- توجه به زبان توسط زبان آموزان
- تمرکز روی زبانی که به موضوع مربوط می‌شود. سطح و نمره اهمیتی ندارد.
- تمرینات قبل، حین و بعد خواندن همان‌قدر که در متون درسی مناسب است، در متون زبان هم مناسب است.
اصول آموزش زبان CLIL
شکی نیست که آموزش یک زبان و آموزش از طریق یک زبان فرآیندهایی مشابه هستند. اما اجرای روش آموزش محتوا محور زبان نیاز به تفکر مجدد پیرامون مفاهیم کلاس زبان و معلم زبان دارد. موانع پیش رو عبارتند از:
- برخی از دیدگاه‌ها پیرامون CLIL مثل قدردانی از ادبیات و فرهنگ کشور زبان‌آموزان از طریق زبان دوم غیرطبیعی است.
- آموزش محتوا محور زبان CLIL بر اساس فراگیری زبان است. اما در موقعیت‌های تک‌زبانه، آموزش بیشتر به صورت آگاهانه است و به مهارت معلم نیاز دارد.
- مخالفت معلم‌های رشته‌های دیگر با تدریس زبان که منشأ آن می‌تواند خود معلم‌های زبان باشند. معلم‌های رشته‌های دیگر ممکن است در این‌مورد تمایلی به قبول مسئولیت نداشته باشند.
- کمبود برنامه‌های تربیت معلم برای این روش به ما نشان می‌دهد که شاید اکثر معلم‌هایی که روی برنامه‌های دوزبانه کار می‌کنند آمادگی کافی برای آن‌که به درستی کارشان را انجام دهند، نداشته باشند.
- اکثر برنامه‌های آموزشی رایج CLIL، تجربی‌اند و تعداد کمی تحقیق بر اساس مطالعات تجربی وجود دارد. در حالی‌که برنامه‌های دو‌زبانه‌ای که از نوع CLIL هستند، به‌نظر می‌رسد بیشتر محصولاتی باشند که در بخش خصوصی قابل ارائه هستند.
- شواهد کمی وجود دارد مبنی براین که فهم محتوا با کم شدن دانش زبانی، کاهش نمی‌یابد. اکنون عقیده بر این است که توانایی زبانی فقط زمانی افزایش می‌یابد که آموزش محتوا محور پس از مرحله‌ی بخصوصی صورت گیرد.
تا زمانی‌که تربیت معلم‌ها برای این روش و مشکلات مربوط به مواد آموزشی لاینحل باشد، آینده این روش هم همین‌طور خواهد بود. بنابراین نیاز به اصلاح آموزش زبان در برابر اروپایی شدن شاید در آینده آموزش محتوا محور زبان CLIL را تبدیل به یکی از مشخصه‌های اصلی اکثر سیستم‌های آموزشی اروپایی کند.
کاربرد آموزش زبان CLIL
روش آموزش محتوا محور زبان مقدم براین روش‌هاست. برنامه‌هایی که در آن زبان‌آموزان کاملاً در محیط زبانی قرار داده می‌شوند (آمریکای شمالی)، تدریس از طریق زبان ملی یا زبانی (اسپانیایی، ویلز، فرانسه) که در اقلیت است. روش‌های گوناگونی که برای آموزش از طریق زبان دوم موجود است. پروژه‌های اروپایی نشان می‌دهند که این روش یا سیستم‌های مشابه با آن در بعضی کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرند اما بخشی از برنامه‌های تربیت معلم نیستند. تعداد مدارسی که برنامه آموزشی دوزبانه جایگزین را ارائه می‌دهند, تحقیقاتی که در‌مورد آموزش این روش و روش‌شناسی انجام می‌شود، در‌حال افزایش است. چندین سازمان اروپایی مهم مثل UNICOM, EuroCLIC,TIE-CLIL به وجود آمده‌اند که در پروژه‌های CLIL تخصص دارند.
• در انگلستان این انگیزه از پروژه آموزش زبان محتوا محور (CLIP) می‌آید. توسط CLIT (مرکز ملی زبان‌ها) که مرکز دولت انگلیس برای کارشناسی زبان‌هاست، مورد حمایت قرار می‌گیرد. CLIT پروژه‌هایی را که دامنه سنی 16-7 را پوشش می‌دهد، نشان می‌دهد و ابداعات در تدریس زبان مثل ارتقای زبان فرانسه در برنامه آموزشی را در‌بر می‌گیرد. تحقیقات دیگری هم در دانشگاه ناتینگهام در حال انجام است، در حالی‌که دوره‌های تربیت معلم و دوره‌های پیشرفته CLIL از طریق NILE (انستیتوی نورویچ برای آموزش زبان) در‌دسترس است.
کلاس‌های زبان CLIL
این اصطلاح عموماً به پروفسور " دیوید مارش " از دانشگاه "Jyvaskyla " فنلاند نسبت داده می‌شود. CLIL به معنای آموزش محتوی محور در کلاس‌های زبان CLIL است؛ یعنی آموزش موضوعات مختلف به دانش‌آموزان از طریق استفاده از زبان مقصدی که متفاوت با زبان مادری دانش‌آموزان است. به عنوان مثال، اگر کلاس ESL دارید (انگلیسی به عنوان زبان دوم) که پر از دانش‌آموزان چینی است، باید مفاهیم را به زبانی غیر از چینی آموزش دهید. توجه داشته باشید که به‌جای چینی فقط و فقط باید از زبان انگلیسی استفاده کنید.
به‌علاوه، شما لغات گرامر و سایر موارد زبان‌شناختی را توضیح نخواهید داد. اما به‌جای آن به آن‌ها کمک می‌کنید تا همه‌ی این موارد را به عنوان دانش زبان انگلیسی به صورتی طبیعی و با تدریس مفاهیم خارج از زبان و تکرار در کلاس جذب کنید. با فروبردن آن‌ها در زبان، دانش‌آموزان شما فقط ریاضی علوم و ادبیات یاد نمی‌گیرند بلکه زبان انگلیسی را هم یاد می‌گیرند. موضوع درس هر چیزی می‌تواند باشد مثل تاریخ، فیزیک، نمایشنامه، یا حتی رقص و بسکتبال. برای یک کلاسی که دانش‌آموزان آن به زبان انگلیسی آمریکایی صحبت می‌کنند CLIL می‌تواند به این صورت باشد:
- فلسفه به زبان آلمانی
- هنر به زبان ایتالیایی
- آشپزی به زبان فرانسوی
مطمئناً جلسات اول برای شما و دانش‌آموزان چالش برانگیز خواهد بود. شما درس‌ها را به زبانی که با آن آشنا نیستند ارائه می‌دهید. بنابراین ممکن است, آن‌ها با تعداد زیادی علامت سوال که دور سرشان در‌حال چرخیدن است، ساکت بنشینند. وقتی احساس می‌کنید که فقط شما در کلاس هستید، کلاس برایتان خیلی خسته‌کننده خواهد بود. اما اگر تکنیک‌هایی که می‌خواهم در این پست به شما نشان دهم را به‌کار برید, خیلی سریع خواهید فهمید که برای آن‌ها امکان‌پذیر است که یک زبان جدید ویک موضوع جدید را همزمان یاد بگیرند.
کلاس زبان CLIL
با مطالعه‌ی موضوعات درسی، گشتن به‌دنبال ترجمه‌ی لغات در گوگل، کلنجار رفتن با تکالیف خواندنی، پروژه‌ها و تکالیف درسی و آشنا شدن با فرهنگ مربوط به زبان مورد‌نظر دانش‌آموزان شما به طور اجتناب‌ناپذیری توانمند می‌شوند. حرف " I " در CLIL خیلی مهم است. این به آن معناست که کلاس، هم دانش پیرامون موضوع درسی و هم زبان را به طور همزمان جلو می‌برد. همچنین به آن معناست که شما به‌عنوان معلم باید هر دوی آن‌ها را به طور همزمان تدریس کنید. اما آیا این به آن معنا نیست که علاوه‌بر آن‌که یک معلم زبان باشید باید در موضوعی که تدریس می‌کنید هم کارشناس باشید؟ آیا لازم است دوباره به دانشگاه بروید و در تاریخ، علوم یا ریاضی مدرک بگیرید تا بتوانید زبان را به صورت محتوی- محور تدریس کنید؟ به‌هیچ عنوان این‌طور نیست. شما می‌توانید از آموزش محتوا محور زبان CLIL نه به‌عنوان موضوع کلی بلکه به‌عنوان یک درس انفرادی در کلاس زبان خود استفاده کنید.
این منجر‌به درس بسیار جذابی می‌شود که می‌توان در آن غرق شد. اگر به ایتالیایی درس می‌دهید ممکن است بخواهید در‌مورد دین حرف بزنید و یک یا دو دعا را به زبان مقصد یاد بدهید. اگر کلاس زبان اسپانیولی دارید، ممکن است در‌مورد تغییرات آب و هوایی صحبت کنید. درواقع هیچ محدودیتی برای موضوعاتی که در‌مورد آن‌ها می‌توانید صحبت کنید، وجود ندارد. در این پست می‌خواهیم تکنیک‌هایی را پوشش دهیم که می‌توانید در کلاس زبانتان با استفاده از CLIL و تنها با استفاده از زبان مقصد، از آن بهره‌مند شوید.
تکنیک CLIL در کلاس زبان
شما به عنوان یک معلم زبان باید مطمئن شوید که دانش‌آموزان همه‌ی لغات و مفاهیم مهم درس شما را متوجه می‌شوند. خلاصه این‌که شما باید اطلاعات قابل فهمی را ارائه دهید. اما این را چگونه در CLIL می‌توان به کار برد زمانی که اساس آن این است که همه چیز باید به زبان مقصد بیان کرد؟ صرف این‌که باید آنچه می‌گویید قابل فهم باشد، به این معنا نیست که فوراً به ترجمه متوسل شوید. سه تکنیکی که در ذیل می‌آوریم، نشان می‌دهد که به‌جای استفاده از زبان مقصد می‌توانید توسط دانشآموزانتان فهمیده شوید.
1. تکرار
وقتی کلمات و جملات مهم را تکرار می‌کنید، به دانش‌آموزان فرصت زیادی برای فهم صحیح تعاریف و موارد استفاده را می‌دهید. زبانی‌که به کار می‌برید برای آن‌ها نا آشناست، پس باید آن‌ها را وادار کنید تا با استفاده از کل متن و مهارت‌های فکری خود معنای کلمات خاص را حدس بزنند. با استفاده‌ی مکرر از کلمات در متن‌های مختلف، به آن‌ها کمک می‌کنید از حدس‌های اولیه‌ای که می‌زنند، اطمینان حاصل کنند. در یک کلاس آلمانی وقتی موضوع غذاست، باید کلمه‌ی Mund به‌معنای دهان را در متن‌های مختلف برای دانش‌آموزان تکرار کنید تا واقعاً متوجه شوند که منظور شما دهان است.
2. ایما و اشاره‌های جالب
اولین تکنیک در آموزش محتوا محور زبان در کلاس‌های زبان CLIL شامل تعدادی از اجزای شنوایی بود. اکنون به بخش تصویری آموزش زبان جدید می‌رویم. در‌اینجا باید از تمام بدن خودتان برای انتقال معانی با تفاوت‌های جزئی، استفاده کنید. نباید فقط از دست‌هایتان استفاده کنید. حتی چشم‌های شما هم می‌توانند حرف بزنند. تکان دادن سر، نحوه‌ی ایستادن شما و حتی نحوه‌ی تنفس شما، همه به انتقال معنا کمک خواهد کرد. این‌طور فکر کنید که اگر شما نمی‌توانستید حرف بزنید، درس خود را چگونه ارائه می‌کردید که آخرین فرد در انتهای کلاس هم متوجه شما شود؟
باید در کارهایی که انجام می‌دهید حالتی شاد و کاریکاتوری داشته باشید. اگر درس زبان آلمانی در‌مورد غذاست و شما می‌خواهید دانش‌آموزان کلمه‌ی essen به معنای خوردن را یاد بگیرند. بهتراست که دهانتان را خیلی باز کنید و خیلی مشخص بجویید و شکم خودتان را مالش دهید و با چشم‌های بسته، طوری غذا را بو کنید که انگار این یک غذای واقعی است که از آشپزخانه‌ی رستوران میشلین آمده است.
در آموزش محتوا محور زبان نشان دادن حالات چهره‌ی خود و حرکاتتان اغراق کنید. این‌کار نه تنها به انتقال معنا کمک می‌کند بلکه سبب می‌شود کلاس علاقه و توجه خود را از دست ندهد. دانش‌آموزان ترجیح می‌دهند در کلاسی بنشینند که یک نفر روبروی آن‌ها در‌حال حرکت و ایما و اشاره است و همیشه چیز جدیدی پیش روی آن‌ها اتفاق می‌افتد. این کلاس خیلی بیشتر دانش‌آموزان را جذب می‌کند تا کلاسی که معلمش پشت یک تریبون ایستاده و به مدت یک ساعت، فقط خودش حرف می‌زند. به عنوان نمونه برای آن‌که بفهمید چقدر در کلاسی که حتی یک کلمه هم نمی‌توانند به زبان مقصد صحبت کنند، می‌توان اطلاعات قابل فهمی ارائه داد. شما می‌توانید, ویدیوی استفان کراشن را که در اینجا گذاشته‌ایم ببینید.
3. استفاده از کمک‌های تصویری و عملی
اما وقتی می‌خواهید مفهومی را درس بدهید که نمی‌توان به‌طور تأثیرگذاری با ایما و اشاره آن را نشان داد باید چه کار کنیم؟ خیلی ساده از تصاویر استفاده کنید. آنچه تصاویر می‌گویند صحیح است, یک تصویر ارزشش بیش از هزار کلمه است. از تصاویری استفاده کنید که خصوصیات جالبی را نشان می‌دهند، تصاویری که پر از رنگ و ویژگی‌های مرتبط هستند. در صورتی‌که بتوانید به درستی از کمک‌های عملی استفاده کنید، کلاس را به گونه‌ای درباره‌ی موضوع هدایت کرده‌اید که به این زودی‌ها آن را فراموش نخواهند کرد. به‌عنوان مثال: درس درباره‌ی غذاست، آوردن مواد تشکیل‌دهنده‌ی غذا و نشان‌دادن نحوه‌ی برش دادن، خورد‌کردن و زیرورو کردن مواد، خیلی بهتر از نشان‌دادن تصاویر است. بنابراین, نیازی به ایما و اشاره‌ی زیاد در مورد مواد تشکیل دهنده و کارها نیست. (شما چطور می‌توانید ادای کاهو را در بیاورید یا فرق بین برش‌دادن و خورد‌کردن را نشان دهید؟)
حمایت کننده (داربست)
در آموزش محتوی محور در کلاس‌های زبان CLIL، درست مثل ساختمان‌سازی در‌مورد آموزش هم داربست به معنای حمایت‌کننده است. شما باید به این فکر کنید که چگونه محتوی درسی را با توجه به سطح مهارت هر دانش‌آموز ارائه دهید. این مقوله راه‌های مختلفی را پوشش می‌دهد که یک معلم زبان می‌تواند در دانش‌آموزان خود فهم قدرتمندتری از زبان را ایجاد کند. داربست درواقع شمایید که به آرامی دست دانش‌آموزان خود را می‌گیرید و با در‌نظر گرفتن سطح مهارت‌های فردی آن‌ها، روشنایی را به آن‌ها نشان می‌دهید.
4. پیش تدریس لغات
بعضی اوقات در آموزش محتوا محور زبان بهتر است لغاتی که می‌خواهید دانش‌آموزان یاد بگیرند را جدا کنید. به‌جای استفاده از این لغات در درس و این‌که دانش‌آموزان خودشان معنای آن‌ها را کشف کنند، ممکن است بخواهید به‌طور مستقیم آن لغات را یاد بدهید و معنای آن‌ها را مشخص کنید. در چنین مواردی، شما باید پیش از درس اصلی، لغات را پیش تدریس کنید. مثلاً اگر در‌مورد ورزش تدریس می‌کنید، می‌توانید یک جلسه لغات مربوط به ورزش را با توجه به تکنیک‌هایی که پیش‌تر در‌مورد آن صحبت کردیم به‌صورتی قابل فهم ارائه دهید.
پیش تدریس لغات، با ارائه لغات و مفاهیم به صورت تکه‌هایی مدیریت شده، قبل از این که دانش‌آموزان را واقعاً در درس اصلی قرار دهیم به آن‌ها کمک می‌کند. درواقع تا حدودی آن‌ها را هوشیار می‌کنید. با دانستن برخی لغات از پیش، به آن‌ها کمک می‌کنید که بسیاری از لغات و مفاهیم دیگری را هم که در درس آمده است را متوجه شوند. این یک روش، برد- برد است.
5. درس فرعی زبان
به‌جای آن‌که بگذارید دانش‌آموزان خودشان برخی از قواعد گرامر را بفهمند، می‌توانید پیشی بگیرید و یک درس فرعی سریع و بی‌‌دردسر ارائه کنید. این واقعاً به چه معناست؟ به عنوان مثال، در کلاس زبان اسپانیائی، هنگامی که می‌خواهید یک جلسه‌ی فوق العاده‌ی داستان‌گویی داشته باشید، ممکن است یک مسیر فرعی را با بحث درباره‌ی حروف تعریف la و el طی کنید. به‌جای آن‌که منتظر شوید دانش‌آموزان بفهمند که la برای اسامی مؤنث و el برای اسامی مذکر به کار می‌رود، به‌طور مستقیم برای آن‌ها اسامی مربوط به جنسیت در زبان اسپانیائی را توضیح می‌دهید.
می‌دانم که به شما گفتم از دروس زبان‌شناسی سنتی پرهیز کنید, اما بعضی اوقات لازم است که انجام شود. این‌ها همه بستگی به کلاس و تک‌تک دانش‌آموزان شما دارد. آیا آن‌ها نیاز دارند کمی دست آن‌ها را بگیرید؟ در این‌صورت مسیر فرعی را طی کنید. از این‌که در طول کلاس فرعی از زبان مقصد استفاده می‌کنید، اطمینان حاصل کنید. این به دانشآموزانتان کمک می‌کند تا روی داستان شما تمرکز کنند و با قواعد گرامری که می‌توان خیلی سریع آن‌ها را توضیح داد، گمراه نشوند.
6. ترجمه‌ی مستقیم
ترجمه‌ی مستقیم هم‌مانند داربست عمل می‌کند و یک تکنیک صرفه‌جوئی در زمان است. می‌دانم که آموزش محتوا محور زبان CLIL به‌عنوان یک تجربه‌ی کاملاً غوطه‌ور شدن در زبان مقصد، معلم‌ها را به استفاده از زبان مقصد در هدایت کلاس، تشویق می‌کند. اما در مواردی که احساس می‌کنید دادن یک ترجمه‌ی مستقیم دانش‌آموزان را خلاص می‌کند، حتماً این‌کار را انجام دهید. البته هنوز برای دانش‌آموزان خیلی بهتر است که خودشان معنای لغات و مفاهیم را کشف کنند, چرا‌که مغز اطلاعاتی که روی آن کار شده است را بهتر نگاه می‌دارد. اما اگر فکر می‌کنید که دادن ترجمه‌ی مستقیم بر این مزیت ارجعیت دارد، آنگاه آن را انجام دهید. به‌عنوان مثال، در یک کلاس زبان ایتالیائی با محوریت علاقه به هنر، می‌توانید یک یادداشت یک صفحه‌ای را برای دانش‌آموزان خود تهیه کنید که برشی از زندگی و آثار یک نقاش مشهور باشد.
پس از مدتی مطالعه و کلنجار رفتن با متن ایتالیائی با دادن تکلیف نوشتاری به دانش‌آموزان (مثلاً پرسش‌نامه‌ی جای خالی را پر کنید) می‌توانید موضوع را ارائه دهید. به‌دنبال این فعالیت، به دانش‌آموزان یادداشت دیگری می‌دهید. اما این‌بار به زبان انگلیسی که به آن‌ها اجازه می‌دهد موضوع را دوره و بررسی کنند و ببینند چقدر از متن ایتالیائی را فهمیده بودند. سپس بگذارید دانش‌آموزان به فعالیت نوشتاری برگردند و آنچه را که جا گذاشته‌اند را تصحیح کنند و با درک قدرتمندتری از موضوع تجهیز شوند. این رفت و برگشت به زبان اصلی و زبان مقصد و کمی ترجمه برای دانش‌آموزان خیلی مؤثر است. صرف‌نظر از این‌که این‌کار مسلماً بر ارائه‌ی یک فهرست خشک و خالی از لغات و معادل آن‌ها به انگلیسی، غلبه می‌کند.
فعالیت‌های ارتباطی و تکلیف محور
در این دو تکنیک آخر آموزش محتوا محور زبان، این دانش‌آموزان هستند که بیشتر حرف می‌زنند. به آن‌ها فرصت‌های زیادی بدهید تا در فعالیت‌ها شرکت کنند و این شانس را داشته باشند که زبان مقصد را تمرین کنند. یک راه این است که به آن‌ها تکالیفی عملی و تکالیف یا بازی‌هایی ارائه دهید که فقط با استفاده از زبان مقصد تکمیل می‌شوند. با این‌کار، آن‌ها حس می‌کنند که واقعاً به زبان مقصد صحبت می‌کنند.
7. نشان بده و بگو
این تمرین، یک تمرین سنتی برای کلاس است. چرا که زبان‌آموز را وادار می‌کند که هم در موضوع و هم در زبان مشارکت داشته باشد. به‌عنوان مثال می‌توانید از زبان‌آموز بخواهید که درباره موضوع درس با استفاده از کلمات خودش، البته به زبان مقصد صحبت کند. باید ارائه‌ای با حدود پنج جمله داشته باشد. مهم این است که با این‌کار به زبان آموزان این اجازه را می‌دهید که تعامل و انتقال پیام به زبان مقصد را تجربه کنند. تا آنجا که ممکن است در هنگام ارائه توسط زبان‌آموز، حرف او را قطع نکنید حتی اگر اشتباه گرامری داشته باشد.
در‌عوض بلافاصله بعد از ارائه صحبت‌های زبان‌آموز را نقد و بررسی کنید. با این روش می‌توانید به‌جای آن‌که اعصاب زبان‌آموز را خرد کنید، اعتماد به نفسش را بالا ببرید. این تمرین به همه اجازه می‌دهد که بفهمند می‌توانند به زبان مقصد صحبت کنند و حتی اگر اشتباهاتی داشته باشند، این پایان جهان نیست. درست مثل سایر روش‌های تدریس و یادگیری, این رویکردی صحیح در CLIL است.
8. ایفای نقش
در آموزش محتوی محور در کلاس‌های زبان CLIL می‌توانید از دانش‌آموزان بخواهید که به صورت دوتایی یا گروهی با‌هم کار کنند و کمی هم نقش بازی کنند. ممکن است در کلاس فرانسه به هنگام آموزش تاریخ از زبان‌آموزان بخواهید که لحظات مهم تاریخی را اجرا کنند. یک اجرای نقش دو دقیقه‌ای نه تنها کافی است, بلکه از کافی هم بیشتر است. این یک تمرین دو منظوره است.
هم یک تمرین زبانی است و در عین حال شما را به‌عنوان معلم از سطح یادگیری زبان‌آموزان مطلع می‌کند. آموزش محتوا محور زبان با گوش دادن به ارائه‌ها می‌فهمید که چه بخش‌هایی از درس نیاز به تقویت دارند و یا کدام زبان‌آموزان نیاز به حمایت بیشتری دارند. ضمناً این یک روش خوب است برای تشویق زبان‌آموزان تا از پوسته خود بیرون بیایند. اگر حالت انفرادی تمرین " نشان بده و بگو " برای بعضی از زبان‌آموزان مشکل باشد. حالت گروهی و دونفره تمرین " ایفای نقش " می‌تواند زبان‌آموزان را تشویق کند که حضوری فعال در کلاس داشته باشند.
پس منتظر چه هستید! این تکنیک‌های تدریس CLIL را در کلاس‌های زبان خود استفاده کنید. اکنون هشت ابزار در اختیار دارید. این ابزار درواقع همراهان شما در آموزش هستند و به اندازه شما مؤثر خواهند بود. امیدواریم هر‌وقت که می‌خواهید موضوعاتی را در کلاس زبان تدریس کنید، از آن‌ها استفاده کنید و امیدوارم موفق باشید.